Zaimki wskazujące - język włoski
Zaimki wskazujące, zgodnie z nazwą, wskazują na daną osobę lub przedmiot. Najważniejsze z nich to questo i quello.
zaimek questo
Zaimek questo - ten wskazuje na osobę lub przedmiot znajdujące się blisko osoby mówiącej. Odmienia się jak przymiotnik, dostosowując rodzaj i liczbę do rzeczownika, na który wskazuje:
| rodzaj męski | rodzaj męski | |||
| liczba pojedyncza | playquesto ragazzo | ten chłopiec | playquesta ragazza | ta dziewczyna |
| liczba mnoga | playquesti ragazzi | ci chłopcy | playqueste ragazze | te dziewczyny |
Jeśli w liczbie pojedynczej następuje po nim rzeczownik zaczynający się od samogłoski, to możemy usunąć jego ostatnią samogłoskę, czyli literę -o lub -a i zastąpić ją apostrofem:
| playquest'amico | ten przyjaciel |
| playquest'amica | ta przyjaciółka |
| playquest'orologio | ten zegar |
| playquest'acqua | ta woda |
Zobaczmy teraz przykładowe zdania:
| playNon presto questo libro a nessuno. | Nie pożyczam tej książki nikomu. |
| playÈ tua questa casa? | Czy ten dom jest twój? |
| playQuesti vestiti non mi piacciono. | Te sukienki mi się nie podobają. |
| playQueste borse sono troppo pesanti per me. | Te torby są dla mnie za ciężkie. |
| playQuesti cani mordono. | Te psy gryzą. |
Włosi lubią wzmacniać zaimek questo przysłówkiem qui/qua - tutaj. Po polsku jednak nie zawsze brzmi to naturalnie.
| playÈ tua questa penna qui? | Czy to pióro (tutaj) jest twoje? |
| playDi chi sono queste chiavi qua? | Czyje są te klucze (tutaj)? |
zaimek quello
Zaimek quello - tamten wskazuje na osobę lub przedmiot znajdujące się daleko od osoby mówiącej. Jego końcówka -lo odmienia się jak rodzajnik określony:
| rodzaj męski | rodzaj żeński | |||
| liczba pojedyncza | playquel ragazzo | ten chłopiec | playquella ragazza | ta dziewczyna |
| playquell'amico | ten przyjaciel | playquell'amica | ta przyjaciółka | |
| liczba mnoga | playquei ragazzi | ci chłopcy | playquelle ragazze | te dziewczyny |
| playquegli amici | ci przyjaciele | playquelle amiche | te przyjaciółki | |
Jeśli natomiast quello nie znajduje się bezpośrednio przed rzeczownikiem, ale np. przed przymiotnikiem lub wystepuje samo, jego formy są regularne:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |||
| rodzaj męski | playquello nero | ten czarny | playquelli neri | ci czarni |
| rodzaj żeński | playquella nera | ta czarna | playquelle nere | te czarne |
Zaimek quello jest często wzmacniany przysłówkiem lì/là - tam. Po polsku jednak, tak jak w przypadku zaimka questo i przysłówków qui/qua , często brzmi to nienaturalnie.
| playVedi quel ragazzo lì? | Widzisz tego chłopca (tam)? |
| playMi puoi passare quel libro là? | Możesz mi podać tamtą książkę (tam)? |
Zobaczmy teraz przykładowe zdania:
| playVolete vedere quelle belle case? | Chcecie zobaczyć tamte piękne domy? |
| playQuella volta non abbiamo visto Anna. | Tamtym razem nie widzieliśmy Anny. |
| playQuale sciarpa ti piace? Questa o quella? | Jakis szalik ci się podoba? Ten czy tamten? |
| playQuei ragazzi non mi hanno fatto buona impressione. | Tamci chłopcy nie zrobili na mnie dobrego wrażenia. |
| playNon voglio quei pantaloni neri, vorrei quelli verdi! | Nie chcę tamtych czarnych spodni, chciałabym tamte zielone! |
| playQuel caffè non è mio. | Tamta kawa nie jest moja. |
| playVoglio avere quell'orologio! | Chcę mieć tamten zegarek. |