Okres warunkowy w języku włoskim
W języku włoski rozróżniamy trzy podstawowe okresy warunkowe oraz dwa mieszane.
Są to konstrukcje gramatyczne, z których dowiadujemy się jaki warunek musiał, musi lub będzie musiał być spełniony, żeby uzyskać wskazany rezultat.
Możemy wyróżnić zdania warunkowe realne, czyli możliwe do spełnienia, tj. wyrażające realną możliwość spełnienia warunku oraz nierealne, zatem niemożliwe do spełnienia, tj. wyrażające tylko prawdopodobieństwo spełnienia warunku lub wyrażające warunek nierealny, niemożliwy do spełnienia lub który nie został spełniony.
Każde zdanie warunkowe składa się z dwóch części - zdania głównego, które wyraża skutek/rezultat spełnienia warunku lub hipotezy, która jest zawarta w drugiej części zdania warunkowego, czyli w zdaniu podrzędnym.
Zaczniemy od I okresu warunkowego, który jest okresem realnym, możliwym do spełnienia - zatem gdy warunek zostanie spełniony, czynnośc zdania nadrzędnego zostanie zrealizowana. Używamy go, gdy chcemy coś oznajmić, a nie 'gdybać'.
Ważnym słówkiem warunkowym jest tu SE czyli JEŚLI.
W I okresie warunkowych w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym możemy używać dowolnie czasu teraźniejszego (indicativo presente), przyszłego prostego (futuro semplice) oraz trybu rozkazującego (imperativo)- w zależności od tego, co chcemy wyrazić.
Zobaczymy jak to wygląda na przykładach:
czas teraźniejszy + czas teraźniejszy
| playSe piove, il mio cane non vuole uscire. | Jeśli pada deszcz, mój pies nie chce wychodzić. |
| playSe vuoi arrivare in tempo, devi sbrigarti. | Jeśli chcesz zdążyć na czas, musisz się pospieszyć. |
czas przyszły prosty + czas przyszły prosty
| playSe domani farà bel tempo, andremo al mare. | Jeśli jutro będzie ładna pogoda, pojedziemy nad morze. |
| playSe comprerai questa macchina, sarai molto contento. | Jesli kupisz ten samochód, będziesz bardzo zadowolony. |
czas teraźniejszy + czas przyszły prosty
| playSe sai giocare a tennis, domani giocheremo una partita! | Jeśli potrafisz grać w tenisa, jutro zagramy mecz! |
czas teraźniejszy + tryb rozkazujący
| playSe non stai bene, va' dal medico. | Jeśli nie czujesz się dobrze, idź do lekarza. |
czas przyszły prosty +tryb rozkazujący
| playSe non capirai qualcosa, chiedi all'insegnante. | Jeśli czegoś nie zrozumiesz, zapytaj nauczyciela. |
Oczywiście możemy zmienieć szyk zdania i nie zaczynać od SE:
| playVa' dal medico, se non stai bene. | Idź do lekarza, jeśli nie czujesz się dobrze. |
| playDevi sbrigarti, se vuoi arrivare in tempo. | Musisz się pospieszyć, jeśli chcesz dojechać na czas. |
| playAndremo al mare, se domani farà bel tempo. | Pojedziemy nad morze, jeśli jutro będzie ładna pogoda. |